Theo các chuyên gia, điều này không chỉ tác động mạnh mẽ đến các nhà làm phim và nhà phát hành mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khán giả và thị trường điện ảnh nội địa vốn đang phát triển bấp bênh.
Lời kiến nghị từ giới làm phim
Hơn 30 doanh nghiệp điện ảnh, đạo diễn và nhà sản xuất đã gửi bản kiến nghị dài gần ba trang đến Chính phủ và Quốc hội, bày tỏ quan ngại về tác động tiêu cực từ việc tăng VAT đối với ngành điện ảnh.
Theo các nhà làm phim, trong bối cảnh hiện tại, mức thuế tăng sẽ đẩy chi phí sản xuất lên cao, buộc các dự án phải cắt giảm ngân sách, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng phim. Ngoài ra, điều này khiến các nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn khi rót vốn, đồng thời tạo thêm rào cản cho những đạo diễn trẻ muốn bước chân vào ngành.
Điện ảnh Việt: Thành công nhỏ, thách thức lớn
Năm 2024 chứng kiến sự ra mắt của hàng loạt dự án điện ảnh Việt, nhưng tỷ lệ thành công rất thấp. Các bộ phim như Biệt đội hot girl (doanh thu gần 70 triệu đồng) hay Domino: Lối thoát cuối cùng (doanh thu 596 triệu đồng) đều thất bại nặng nề, bất chấp chi phí đầu tư lớn. Theo thống kê của Box Office Vietnam, từ đầu năm đến nay, có tới 70-75% phim Việt không thu hồi được vốn.
Hàng loạt dự án điện ảnh Việt nhận về cái kết “ê chề”. Ảnh: sưu tầm.
Dẫu vậy, một số ít dự án như Mai (Trấn Thành) hay Lật mặt 7: Một điều ước (Lý Hải) đạt doanh thu ấn tượng, lần lượt trên 450 tỷ đồng, giúp giữ vững phần nào tổng doanh thu điện ảnh nội địa. Tuy nhiên, sự thành công này không phản ánh được toàn diện thị trường điện ảnh, vốn vẫn đang phát triển chậm chạp và thiếu ổn định.
Phim Mai (Trấn Thành) đạt doanh thu ấn tượng. Ảnh: sưu tầm.
Nguy cơ nếu VAT tăng lên 10%
Theo đạo diễn Nhất Trung, việc tăng VAT sẽ khiến điện ảnh Việt thêm khó khăn trong giai đoạn phục hồi sau đại dịch. “Tăng thuế làm đội chi phí sản xuất, ảnh hưởng lớn đến các dự án nhỏ và các đạo diễn trẻ. Điện ảnh Việt vốn đã non trẻ, nếu so với Hàn Quốc hay Thái Lan, chúng ta còn khoảng cách rất xa. Chúng tôi cần sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý để phát triển bền vững hơn,” anh chia sẻ.
Nhà sản xuất Cao Tùng cũng đồng tình, cho rằng giá vé tăng do VAT cao hơn sẽ làm giảm lượng khán giả đến rạp. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong bối cảnh kinh tế khó khăn, khi người dân cắt giảm chi tiêu cho giải trí. Bên cạnh đó, các dự án phim độc lập hay mang tính nghệ thuật – vốn phụ thuộc nhiều vào tài trợ – có nguy cơ biến mất vì không thể gánh thêm chi phí.
Cần chính sách hỗ trợ thay vì tăng thuế
Tại các quốc gia phát triển về điện ảnh, như Hàn Quốc hay Pháp, Chính phủ thường có chính sách thuế ưu đãi hoặc hỗ trợ tài chính cho ngành. Điều này không chỉ giúp thúc đẩy sản xuất mà còn nâng cao chất lượng phim ảnh.
Trong khi đó, tại Việt Nam, các chuyên gia đề xuất giữ mức VAT thấp hơn cho lĩnh vực điện ảnh để khuyến khích sự phát triển. Đồng thời, các doanh nghiệp điện ảnh cần tối ưu hóa chi phí sản xuất, tìm kiếm nguồn tài trợ và quảng cáo để bù đắp ngân sách, đảm bảo chất lượng dự án.
Điện ảnh Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng. Hành trình phía trước đòi hỏi sự chung tay của cả Chính phủ, doanh nghiệp và khán giả để xây dựng một nền điện ảnh nội địa vững mạnh, không chỉ dừng lại ở những thành công cá nhân mà là sự phát triển đồng bộ và bền vững.
