Khi nhắc đến hình ảnh người phụ nữ Việt Nam trong lịch sử hiện đại, cái tên Nguyễn Thị Bình luôn là biểu tượng rạng rỡ của bản lĩnh, trí tuệ và lòng yêu nước sắt son. Sinh năm 1927 tại tỉnh Sa Đéc (nay thuộc Đồng Tháp), bà xuất thân trong một gia đình có truyền thống yêu nước, là cháu ngoại của nhà cách mạng Phan Châu Trinh – điều đã sớm hình thành trong bà tinh thần kiên cường và lý tưởng phụng sự Tổ quốc.
Từ những năm 1940, Nguyễn Thị Bình đã tích cực tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước tại Sài Gòn. Bà từng bị chính quyền Pháp bắt giam vì hoạt động cách mạng, nhưng chưa bao giờ lùi bước. Với tư duy sắc sảo, phong thái điềm đạm và tài ngoại giao xuất chúng, bà nhanh chóng trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu của phụ nữ Việt Nam trên trường quốc tế.
Tên tuổi của bà gắn liền với Hội nghị Paris về Việt Nam (1968–1973) – nơi bà là Trưởng phái đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Giữa bàn đàm phán khốc liệt và căng thẳng, hình ảnh “Madam Bình” – người phụ nữ duy nhất ngồi ngang hàng với các cường quốc thế giới – trở thành biểu tượng của bản lĩnh Việt Nam. Bà chính là người phụ nữ đầu tiên và duy nhất đặt bút ký vào Hiệp định Paris năm 1973, góp phần chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình cho đất nước.
Sau thống nhất, bà tiếp tục đảm nhận nhiều trọng trách: Bộ trưởng Bộ Giáo dục (1976–1987), Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (1992–2002), và Chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam từ năm 2003. Dù ở cương vị nào, bà cũng luôn giữ vững lý tưởng, giản dị, khiêm tốn và tận tụy vì dân, vì nước.
Người đời gọi bà bằng những cái tên trân trọng như “Madam Bình”, “Bà Bình Paris”, hay “Người phụ nữ ký Hiệp định Paris”. Những danh xưng ấy không chỉ là dấu mốc lịch sử, mà còn là lời tri ân cho một cuộc đời cống hiến thầm lặng nhưng phi thường.
Nguyễn Thị Bình không chỉ là một nhà ngoại giao lỗi lạc – bà là ngọn lửa tinh thần truyền cảm hứng cho các thế hệ phụ nữ Việt Nam mạnh mẽ, bản lĩnh và nhân hậu trong mọi hoàn cảnh.
